Comparison of Polish and English Selected versions of the Bible: Pragmatics and Semantics in Focus
DOI:
https://doi.org/10.54515/lcp.2023.1.63-101Słowa kluczowe:
tłumaczenie, komparatystyka, Biblia, hebrajski, aramejski, WulgataAbstrakt
Artykuł zawiera analizę porównawczą wybranych przekładów Biblii z punktu widzenia pragmatyki i semantyki. Za hipotezę badawczą uznane zostało następujące stwierdzenie: znaczenie tekstów biblijnych jest związane z pragmatyzmem, a mimo to podobieństwa i różnice między analizowanymi przekładami Biblii można znaleźć zarówno na płaszczyźnie pragmatyki, jak i semantyki.
W artykule zostały omówione: struktura Biblii, metodologia tłumaczenia tekstów biblijnych, a także najpopularniejsze angielskie i polskie przekłady Biblii, które są podstawą analizy porównawczej wybranych słów, wyrażeń i zwrotów biblijnych. Autorka wykorzystuje materiały źródłowe, literaturę naukową, a także informacje dostępne w Internecie na specjalistycznych stronach poświęconych Biblii i jej przekładom.
Bibliografia
Apocrypha KJV (n.d.). King James Bible. https://www.kingjamesbibleonline.org/Apocrypha-Books, 27.12.2021.
Barthélemy, D. (2012). Studies in the Text of the Old Testament: An Introduction to the Hebrew Old Testament Text Project (Textual Criticism and the Translator). (R. L. Omanson, Ed.; S. Lind, Trans.). Eisenbrauns: Pen State University Press.
Bolinger, H. (2020). Why Is Anointing Oil Important in the Bible? https://www.biblestudytools.com/bible-study/topical-studies/why-is-anointing-oil-important-in-the-bible.html, 06.02.2022.
Calvocoressi, P. (1992). Kto jest kim w Biblii. (J. Jarniewicz, Trans.). Wydawnictwo Łódzkie.
Campbell, G. (2011). Bible: The Story of the King James Version 1611–2011. OUP Oxford.
Duda, H. (1998). “...każdą razą Biblią odmieniać”: modernizacja języka przedruków Nowego Testamentu ks. Jakuba Wujka w XVII i XVIII wieku. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Fisher, R., K. (2018). What Did God Say? A Critical Analysis of Dynamic Equivalence Theory. https://digitalcommons.cedarville.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1014&context=linguistics_senior_projects, 08.02.2022.
Geneva Bible. https://hbu.edu/museums/dunham-bible-museum/tour-of-the-museum/past-exhibits/from-geneva-the-first-english-study-bible, 18.03.2022.
Good News Bible (1966). Bible Study Tools. https://www.biblestudytools.com/gnt/psalms/23.html, 06.02.2022.
Guthrie, G. H. (2010). Understanding Modern Bible Translations. https://www.csmedia1.com/meadowbrookchurch.com/rtbmoderntranslations.pdf, 14.02.2022.
Herbert, A. S., Darlow, T. H., Moule, H. F. (1968). Historical catalogue of printed editions of the English Bible: 1525-1961. United Bible Societies. Revised edition.
Kwilecka, I. (2006). „Biblia brzeska, jej dzieje i znaczenie”. In: Nauka, no. 3.
Lewandowicz, G. (1997). Biblia w literaturze polskiej. In: D. Fouilloux (ed.), Kultura biblijna: słownik (M. Żurowska, Trans.). Warszawa: Wyd. Szkolne i Pedagogiczne.
Łubocki, J. M. (2017). „Biblia królowej Zofii — od rękopisu do formy cyfrowej”. In: Studia o Książce i Informacji, no. 36 (3820).
Łuczak, A. (2018). „Biblia Leopolity (1561) – pierwsza polska Biblia drukowana”. In: Winieta: pismo Biblioteki Raczyńskich, no. 1 (74).
Madej, M. (2018). „Biblia Królowej Zofii. Dzieje Manuskryptu”. In: Tabularium Historiae, no. 3.
Majewski, M. (2019). Jak przekłady zmieniają Biblię - O przekładach i przekładaniu Pisma Świętego raz jeszcze. Kraków.
Morgan, D. (n.d.). William Tyndale: a master translator. https://www.wycliffe.org.uk/stories/william-tyndale:-a-master-translator, 18.03.2022.
Nelson, R. (2018). What Is the Vulgate? The Beginner's Guide. https://overviewbible.com/vulgate/, 09.03.2022.
Nelson, T. (n.d.). Understanding Modern Bible Translations. https://www.csmedia1.com/meadowbrookchurch.com/rtbmoderntranslations.pdf, 03.01.2022.
Panou, D. (2013). “Equivalence in Translation Theories: A Critical Evaluation”. In: Theory and Practice in Language Studies, no. 3(1).
Pietkiewicz, R. (2013). „Tradycja rękopiśmienna polskich przekładów biblijnych od XIII do XVI wieku”. In: Wrocławski Przegląd Teologiczny, no. 21 (2).
Presbyterian Heritage Center (2018). The History of the English Language Bible. https://www.phcmontreat.org/Booklet-Bible-English-singlepage-cmyk.pdf, 14.03.2022.
Shakernia, S. (2013). “Study of Nida’s (formal and dynamic equivalence) and Newmark’s (semantic and communicative translation) translating theories on two short stories”. In: Merit Research Journal of Education and Review, vol. 2 (1).
Stewart, D. (n.d.). What Are the Major Theories of Bible Translation? (Formal Equivalence and Dynamic Equivalence). https://www.blueletterbible.org/Comm/stewart_don/faq/bible-translations/question7-major-theories-of-bible-translation.cfm, 08.02.2022.
The Watchtower Bible and Tract Society of Pennsylvania (1985/1989). Reasoning From the Scriptures. New York: Watchtower Bible and tract Society of New York, Inc. and International Bible Students Association Brooklyn.
The Watchtower Bible and Tract Society of Pennsylvania (2008). How Can You Choose a Good Bible Translation? https://www.jw.org/en/library/magazines/wp20080501/How-Can-You-Choose-a-Good-Bible-Translation, 20.12.2021.
Tyndale Bible (n.d.). https://www.biblestudytools.com/tyn/genesis/1.html, 18.03.2022.
What is the significance of David saying, “You anoint my head with oil” (Psalm 23:5)? (2022). https://www.gotquestions.org/you-anoint-my-head-with-oil.html, 06.02.2022.
Wycliffe Bible (WYC) - Version Information - BibleGateway.com. https://www.biblegateway.com/versions/Wycliffe-Bible-WYC, 12.03.2022.
Wycliffe Bible (WYC) (n.d.). https://www.biblestudytools.com/wyc, 18.03.2022.
Young's Literal Translation of the Holy Bible (YLT) (1989). Baker Publishing Group.
