Metafory paradoksu w dyskursie poezji śpiewanej
DOI:
https://doi.org/10.54515/lcp.2023.1.25-37Słowa kluczowe:
metafory pojęciowe, Leonard Cohen, dyskurs poetycki, teksty piosenekAbstrakt
Artykuł koncentruje się na uwydatnieniu różnic między percepcją (identyfikacją) i interpretacją aktywnych metafor pojęciowych wskazujących na uniwersalne prawdy a indywidualnymi metaforami, które opierają się na doświadczeniu życiowym ich twórców. Udowodniono, że metafory, ze względu na swoją złożoność, paradoksalność i zmienność wyrażeń językowych, skutecznie przekazują uniwersalne prawdy w dyskursie poetyckim, w tym m. in. w pieśniach bardów i poezji śpiewanej.
W artykule analizowany jest materiał językowy wyekscerpowany z tekstów piosenek, które pochodzą z pośmiertnego albumu Leonarda Cohena „Thanks for the Dance”. Analiza pokazuje, że metafory aktywne, odznaczające się takimi cechami, jak klarowność i komunikatywność, przeciwstawiają się unikatowym metaforom paradoksalnym i lustrzanym, które wymagają wielowarstwowej percepcji. Metaforyczne kodowanie i dekodowanie poezji odbywa się przy tym w oparciu o umowę interkodową między poetą a odbiorcą.
Bibliografia
Charteris, B. J. (2004). Corpus Approaches to Critical Metaphor Analysis. New York: Palgrave Macmillan.
Derrida, J. (1978). Writing and Difference. Trans. Alan Bass. Chicago: University of Chicago Press.
Goddard, C. (2004). „The ethnopragmatics and semantics of ‘active metaphors”. In: Journal of Pragmatics, vol. 36, issue 7.
Hallliday, M.A.K. (1978). Language as Social Semiotic. London: Edward Arnold.
Hermes, W. (2019). Leonard Cohen's Profound 'Thanks for the Dance' Is a Posthumous Grace Note. Rolling Stone. November 22. https://www.rollingstone.com/music/music-album-reviews/leonard-thanks-for-the-dance-916417, 26.03.2023.
Hines, C. (1999). Rebaking the Pie: the WOMAN AS DESSERT metaphor. In: M. Bucholtz, A.C. Liang, A. Laurel, A. Sutton (rds.). Reinventing Identities: The Gendered Self in Discourse. Oxford University Press, New York.
Lakoff, G. (1990). “The Invariance Hypothesis: Is abstract reason based on image-schemas?” In: Cognitive Linguistics, 1(1).
Lakoff, G., Johnson, M. (1980). Metaphors We Live By. University of Chicago Press.
Leonard Cohen Obituary. TheGuardian.com. https://www.theguardian.com/music/2016/nov/11/leonard-cohen-obituary, 26.03.2021
McClary, S. (1991). Feminine Endings: Music, Gender, and Sexuality. Minneapolis: U Minnesota P.
Neisser, J. (2003). “The swaying form: Imagination, metaphor, embodiment”. In: Phenomenology and the Cognitive Sciences, (2).
Shu-qin, C., Wen-cheng, G. (2022). “Critical Metaphor Analysis in Emily Dickinson’s Poems”. In: Journal of Literature and Art Studies, vol. 12, no. 5).
Steen, G. (1994). Understanding Metaphor in Literature: An Empirical Approach. London: Longman.
Steen, G. (2004). „Can discourse properties of metaphor affect metaphor recognition?” In: Journal of Pragmatics, vol. 36. issue 7.
